Van heinde en verre voor haring en wittebrood. 'We zijn besmet met het 3 oktober-virus'

In dit artikel:

Al vóór zonsopgang staat er bij de Kippenbrug een lange rij Leidenaars en studenten te wachten op hun portie haring en wittebrood, een vaste gewoonte tijdens het 3 October‑feest. Terwijl de Reveille (Leiden, stad van mijn hart) klinkt vullen kersverse eerstejaars in witte badjassen het voorste stuk van de rij; sommigen stralen van enthousiasme, anderen hangen nog slapend op lege bierkratten.

Het tafereel speelt zich ’s ochtends vroeg af in Leiden en hoort bij de jaarlijkse herdenking van het Leidens Ontzet, waarbij het vroeg serveren van haring en wittebrood symbolisch herinnert aan de ontberingen en de bevrijding van 1574. De mix van doorgewinterde bewoners en pas aangekomen studenten illustreert hoe de traditie jaarlijks nieuwe generaties aantrekt — “We zijn besmet met het 3 oktober‑virus”, zegt een aanwezige.

De gebeurtenis is niet alleen culinair maar vooral sociaal: het markeert het begin van de festiviteiten, zorgt voor saamhorigheid en zet Leidse tradities in de kijker. Voor nieuwkomers is het een kennismaking met lokale rituelen; voor veteranen versterkt het de band met de stad en haar geschiedenis.