Stikstof, EU-regels en een overvol stroomnet: dit zijn de obstakels voor Lilly om in Katwijk groen licht te krijgen

In dit artikel:

Het Amerikaanse farmabedrijf Eli Lilly wil vlakbij het Valkenburgse Meer in Katwijk een productiefabriek van ongeveer 2,6 miljard euro bouwen, maar heeft nog geen enkele vergunning. De plannen werden vorige week in de gemeenteraad besproken en kwamen voor veel raadsleden als een verrassing omdat ze lange tijd niet openbaar waren gemaakt.

Belangrijkste knelpunten:
- Natuur en stikstof: het terrein grenst aan beschermd natuurgebied, waardoor extra stikstofdepositie en natuurimpact strikt worden getoetst. Vergunningverlening kan vastlopen op de Wet natuurbescherming en Natura 2000-regels.
- EU-regels en procedures: Europese wet- en regelgeving — onder meer rond milieueffectrapportages en staatssteun — kan extra toetsingen en vertragingen opleggen.
- Stroomnet: het lokale elektriciteitsnet blijkt overbelast; onduidelijk is hoe de fabriek grote hoeveelheden stroom gaat krijgen zonder ingrijpende netverzwaringen, nieuwe aansluitingen of alternatieve energieoplossingen.

Milieujurist Chris Backes wordt in het artikel geciteerd: „Zo’n groot project krijgt in Nederland niet zomaar groen licht.” Dat vat samen dat er meerdere juridische en technische horden genomen moeten worden voordat bouw kan starten.

Wat betekent dit praktisch? Eli Lilly zal uitgebreide vergunningaanvragen, milieueffectonderzoeken en waarschijnlijk natuurcompensatie moeten regelen. Ook zijn investering in netcapaciteit of duurzame opwekking nodig om de stroomvraag te dekken. Gegeven eerdere Nederlandse jurisprudentie rond stikstof en langere procedures bij grootschalige projecten, zijn snelle toestemming en realisatie onwaarschijnlijk.

Achtergrondcontext: sinds de Nederlandse stikstofcrisis is het voor veel bouw- en industrieprojecten lastig om snel vergunningen te krijgen, en Europese toetsingen kunnen extra complexiteit toevoegen. Voor omwonenden, bestuurders en investeerders blijft daarom onzekerheid bestaan over timing, voorwaarden en mogelijke gevolgen voor natuur en lokale infrastructuur.