Ontdekkingsreiziger Siebold ging tot het gaatje voor kennis over Japan. 'Er werd in Leiden over hem gesproken, hij voelde zich gezien'

In dit artikel:

Arts en ontdekkingsreiziger Philipp Franz von Siebold, die een deel van zijn leven in Leiden doorbracht, trekt nog steeds aandacht, zo’n twee eeuwen nadat hij op het Japanse handelsplatform Deshima verbleef. Recente inventarisatie van Duitse archieven verschaft biografen nieuw materiaal over zowel zijn wetenschappelijke arbeid als zijn gedreven persoonlijkheid: een durfal die ver ging om kennis over het gesloten Japan te vergaren.

Japan stond van 1641 tot halverwege de 19e eeuw vrijwel dicht voor Westen; Nederland was tot 1853 het enige land met beperkte handelscontacten via het kunstmatige eilandje Deshima bij Nagasaki. Ondanks een verzwakte handel na de Napoleontische oorlogen hielden de Nederlanders de post open om informatie over het hoogontwikkelde eilandrijk te verzamelen — iets waarin Siebold een centrale, vaak gedurfde rol speelde. Zijn Leidse verblijf maakte hem zichtbaar en gewaardeerd in Nederland, en zijn nalatenschap helpt nog steeds het beeld van dat geïsoleerde Japan te vormen.