Bijbelboek Genesis als een theatervoorstelling: 'Wij leggen de nadruk op de menselijke kant van de verhalen'

In dit artikel:

Jos Nijhof (73), voormalig docent Nederlands en klassieke talen en artistiek leider van de Leidse theatergroep Al Dente, heeft het eerste Bijbelboek Genesis bewerkt tot een nieuwe theatervoorstelling — hoewel hij zichzelf een overtuigd atheïst noemt. Nijhof groeide op in Twente in een katholiek milieu; hij was misdienaar en kreeg les van paters, en die kerkelijke beleving legde volgens hem de basis voor zijn liefde voor theater: „de mooie kant van de kerk ben ik altijd blijven zien.”

Na zijn pensionering zette hij het schooltoneel van het Visser ’t Hooft Lyceum voort met oud‑leerlingen, wat uitmondde in Al Dente. Nijhof merkte dat klassieke Griekse en Romeinse verhalen vaak op scène verschijnen, terwijl Bijbelverhalen dat zelden doen, en herlas daarom Genesis. Hij koos herkenbare episoden — Adam en Eva, Jozef, Abraham en de offerdilemma’s, Noach — en bewerkte enkele daarvan met vooral oog voor de menselijke motieven en relaties achter de mythen.

In zijn regie geeft hij vooral vrouwelijke personages meer gewicht; zo krijgt de vrouw van Noach in de voorstelling een stem en verzet zij zich tegen haar anonieme status in de Bijbel. Nijhof heeft ook met de cast gedebatteerd over de hedendaagse politieke lading van bijbelse verhalen, zeker in relatie tot het Midden‑Oosten. De groep neemt afstand van het beleid van de Israëlische regering en pleit voor een tweestatenoplossing, maar de voorstelling pretendeert geen religieus of goddelijk program te verdedigen: het gaat om de kracht en menselijkheid van verhalen.